ห้องปฏิบัติการถ่ายภาพด้วยรังสีนิวตรอน: Neutron Imaging Lab
เครื่องมือ
- เครื่องอ่านอิเมจจิงเพลต (Imaging plate scanner)
- กล้องถ่ายนิวตรอน (Neutron camera)
- ฉากเปลี่ยนนิวตรอนและฟิล์มรังสีเอกซ์
วัตถุประสงค์
- วิเคราะห์และตรวจสอบโครงสร้างภายในชิ้นงาน
สถานที่
อาคารเครื่องปฏิกรณ์ปรมาณูวิจัย สทน. บางเขน
ชื่อผู้ติดต่อ
ดร.ศรินรัตน์ วงษ์ลี
วิธีการวิเคราะห์
การถ่ายภาพด้วยรังสีนิวตรอน (Neutron radiography) เป็นเทคนิคการตรวจสอบโดยไม่ทำลายด้วยการถ่ายภาพด้วยรังสี เมื่อลำรังสีนิวตรอนผ่านชิ้นงานที่ต้องการตรวจสอบ ความเข้มจะลดลงตามลักษณะของโครงสร้างและชนิดของวัสดุ สามารถบันทึกภาพถ่ายของรังสีเพื่อนำมาใช้ในการวิเคราะห์ลักษณะภายในชิ้นงานได้
![nr](https://i0.wp.com/rdd.intranet.tint.or.th/wp-content/uploads/2016/02/nr.png?resize=500%2C267)
การถ่ายภาพด้วยนิวตรอนโดยใช้ลำนิวตรอนของเครื่องปฏิกรณ์ปรมาณูวิจัย
การถ่ายภาพด้วยรังสีนิวตรอน ใช้หลักการเดียวกับการถ่ายภาพด้วยรังสีเอกซ์ แต่ภาพถ่ายรังสีจะแสดงรายละเอียดที่แตกต่างกัน เนื่องจากวัสดุแต่ละชนิดมีสัมประสิทธิ์การลดทอนต่อรังสีนิวตรอนต่างจากรังสีเอกซ์ ทำให้ได้ข้อมูลของการทดสอบมากขึ้น หรือแสดงส่วนที่การถ่ายภาพด้วยรังสีเอกซ์ไม่สามารถตรวจสอบได้
การถ่ายภาพด้วยรังสีนิวตรอน โดยใช้ลำนิวตรอนของเครื่องปฏิกรณ์ปรมาณูวิจัยฯ มีเทคนิคการถ่ายภาพออกได้เป็น
- การถ่ายภาพด้วยนิวตรอนโดยบันทึกด้วยรังสีเอกซ์
- การถ่ายภาพด้วยนิวตรอนโดยบันทึกด้วยอิเมจจิงเพลต (Imaging plate)
- การถ่ายภาพด้วยนิวตรอนโดยบันทึกด้วยกล้องนิวตรอน
ตารางที่ 1 เปรียบเทียบความแตกต่างของวิธีการถ่ายภาพด้วยนิวตรอน
เทคนิคการถ่ายภาพ | เวลาในการถ่ายภาพ | เวลาในขั้นตอนต่อมา | ความคมชัดของภาพ | ค่าใช้จ่าย |
ใช้ฟิล์มรังสีเอกซ์ | 10 นาที | ล้างฟิล์ม 1 ชั่วโมง | สูง | ต่ำ |
ใช้อิเมจจิงเพลต | 30 – 60 วินาที | อ่านเพลต 5 นาที | สูง | สูง |
ใช้กล้องนิวตรอน | 30 – 60 วินาที | ถ่ายโอนข้อมูล 10 วินาที | ปานกลาง | ปานกลาง |
![nr-fd-gray](https://i0.wp.com/rdd.intranet.tint.or.th/wp-content/uploads/2016/02/nr-fd-gray-300x209.jpg?resize=300%2C209)
![nr-fd-xr](https://i0.wp.com/rdd.intranet.tint.or.th/wp-content/uploads/2016/02/nr-fd-xr-300x209.jpg?resize=300%2C209)
เครื่องอ่านฟลอปปีดิสก์-ถ่ายด้วยรังสีนิวตรอนและรังสีเอกซ์
นอกจากนั้น การถ่ายภาพโดยใช้กล้องนิวตรอนสามารถบันทึกภาพถ่ายโดยถ่ายโอนไฟล์ภาพจากกล้องได้ทันที จึงสามารถถ่ายภาพ 3 มิติ แบบโทโมกราฟี (Tomography) โดยติดตั้งแท่นหมุนชิ้นงานและถ่ายภาพต่อเนื่องรอบชิ้นงาน เพื่อนำมาประมวลผลด้วยโปรแกรมสร้างภาพ 3 มิติ ทำให้สามารถแสดงข้อมูลภายในของชิ้นงานได้มากขึ้น
![nr-bhudda101](https://i0.wp.com/rdd.intranet.tint.or.th/wp-content/uploads/2016/02/nr-bhudda101-300x282.png?resize=300%2C282)
![](https://i0.wp.com/rdd.tint.or.th/wp-content/uploads/2019/11/Ancient-doll.png?resize=1024%2C641&ssl=1)
![](https://i0.wp.com/rdd.tint.or.th/wp-content/uploads/2019/11/buddha-statue.png?resize=1024%2C654&ssl=1)
![](https://i0.wp.com/rdd.tint.or.th/wp-content/uploads/2019/11/Shilding-material-testing-.png?resize=1024%2C496&ssl=1)
![](https://i0.wp.com/rdd.tint.or.th/wp-content/uploads/2019/12/metal-buddha.png?resize=263%2C396&ssl=1)
![](https://i0.wp.com/rdd.tint.or.th/wp-content/uploads/2019/12/metal-buddha1.png?resize=250%2C390&ssl=1)
![](https://i0.wp.com/rdd.tint.or.th/wp-content/uploads/2019/12/Picture4.png?resize=543%2C370&ssl=1)
![](https://i0.wp.com/rdd.tint.or.th/wp-content/uploads/2019/12/Picture4.jpg?resize=1000%2C755&ssl=1)
![](https://i0.wp.com/rdd.tint.or.th/wp-content/uploads/2019/12/12.png?resize=547%2C450&ssl=1)
![](https://i0.wp.com/rdd.tint.or.th/wp-content/uploads/2019/12/tg5.png?resize=556%2C647&ssl=1)
![](https://i0.wp.com/rdd.tint.or.th/wp-content/uploads/2019/12/Picture2.png?resize=578%2C472&ssl=1)
![](https://i0.wp.com/rdd.tint.or.th/wp-content/uploads/2019/12/Picture10.png?resize=575%2C532&ssl=1)
![](https://i0.wp.com/rdd.tint.or.th/wp-content/uploads/2019/12/1.png?resize=586%2C359&ssl=1)
Videos: Metal Buddha, Rubber bear, Petrified wood, Spark plug, Olive
![](https://i0.wp.com/rdd.tint.or.th/wp-content/uploads/2019/12/NEUTRON-IMAGING-BROCHURE12-02-201913-00-17.jpg?resize=1024%2C791&ssl=1)
![](https://i0.wp.com/rdd.tint.or.th/wp-content/uploads/2019/12/NEUTRON-IMAGING-BROCHURE12-02-201912-52-44.jpg?resize=1024%2C791&ssl=1)
Programs used: Reconstruction by Octopus, Video by Dragonfly.